หงอนไก่ (Cockscomb) / สร้อยไก่ / ซิโลเซีย (Celosia)

หงอนไก่ / ซีโลเซีย
หงอนไก่ แบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดใหญ่ๆคือ หงอนไก่ไทย และหงอนไก่ฝรั่ง โดยหงอนไก่ไทยเป็นชนิดที่ต้นตั้งตรง ช่อดอกเป็นรูปทรงกระบอก ส่วนหงอนไก่ฝรั่ง เป็นชนิดที่ดอกมีรูปทรงคล้ายหงอนไก่ ทั้งสองชนิดเป็นพืชชนิดเดียวกันและอยู่ในวงศ์เดียวกัน แต่ต่างสายพันธุ์ รวมทั้งยังมีชื่อเรียกตามท้องถิ่นที่คล้ายกันอีกด้วย

                                        

หงอนไก่ไทย 
ชื่อสามัญ : Cockscomb, Wool flower, Chinese Wool flower, Crested Celosia

วงศ์ : Amaranthaceae
หงอนไก่ไทย มีถิ่นกำเนิดจากอเมริกาเขตร้อน ภายหลังได้กระจายพันธุ์ปลูกไปทั่วโลก ถูกจัดเป็นพรรณไม้ล้มลุกฤดูเดียว มีอายุ 1 ปี ลำต้นตั้งตรง สูงประมาณ 40 - 150 ซ.ม. มักแตกกิ่งก้านสีเขียวแกมแดง ลำต้นมีลักษณะฉ่ำน้ำและมีร่องตามยาว เปลือกลำต้นมีทั้งสีแดงและสีเขียว แบ่งออกไปตามสายพันธุ์

หงอนไก่ฝรั่ง / หงอนไก่เทศ
ชื่อสามัญ : Common cockscomb, Wild Cockscomb, Cockscomb, Crested celosin
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Celosia argentea var. cristata (L) Kuntze, Celosia cristata L.
วงศ์ : Amaranthaceae (บานไม่รู้โรย)
ต้นหงอนไก่ฝรั่ง จัดเป็นพรรณไม้พุ่มขนาดเล็ก ความสูงของต้นประมาณ 20 นิ้ว ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขาไม่มากนัก และไม่มีแก่นด้วย เป็นพรรณไม้ที่กลายพันธุ์ได้ง่าย ทำให้บางต้นจึงมักไม่เป็นสีเขียวเสมอไป โดยอาจเป็นสีเขียวอ่อน สีขาว หรือสีแดง เป็นต้น ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของต้นนั้นๆ

หงอนไก่ฟลามิงโก้ (Flamingo cockscomb)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Celosia Spicata
วงศ์ : Amaranthaceae
หงอนไก่ มีดอกย่อยเหมือนผ้ากำมะหยี่ขดรวมกันเป็นก้อนดูเหมือนหงอนไก่ มีทั้งต้นเตี้ย และสูง เช่นเดียวกับสร้อยไก่
1. พันธุ์เตี้ย ความสูง 6 – 12 นิ้ว เช่น Jewel Box ช่อดอกใหญ่ 4 – 6 นิ้ว ให้ดอกเร็วและมีความสม่ำเสมอดีมาก เป็นที่นิยมมากที่สุด , Scarlet Giant (สีแดง) , Rose Beauty (สีชมพูกุหลาบ)
2. พันธุ์กึ่งเตี้ย ความสูง 20 – 24 นิ้ว เช่น Fire Glow และ Toreador (สีแดงสด) 
3. พันธุ์สูง ความสูง 36 – 48 นิ้ว เช่น Kurume, Kurume Corona (ช่อดอกมีสองสีคือ สีแดงและสีทอง ในช่อเดียวกัน) , Chief  ใช้ทำไม้ตัดดอก มีสีต่าง ๆ เช่น สีแดง ทอง ชมพู และสองสี (คือ แดง และทอง ในช่อเดียวกัน)
       
       คำแนะนำการเพาะปลูกหงอนไก่
       1. หงอนไก่ ชอบแสงแดดจัด ทนแล้งได้ดี เจริญเติบโตได้ง่าย และงอกงามเร็ว 
       2. ขยายพันธุ์ได้ดวยการเพาะเมล็ด ปกติเมล็ดจะงอกได้ภายใน 2 – 3 วัน และต้นกล้าโตเร็วมาก 
       3. เมื่อเริ่มให้ดอก ควรให้นํ้าน้อยลง และไม่ควรรดน้ำถูกช่อดอกซึ่งมีน้ำหนักมาก 
       4. ไม่ควรเด็ดยอด เพราะดอกที่ออกครั้งแรกจะมีขนาดใหญ่ที่สุด คือ ต้นที่มีช่อใหญ่อยู่ตรงกลาง และมีช่อข้างขนาดเล็กกว่าอีกหลายช่อ

       ขอบคุณข้อมูลจาก : thaikasetsart.com, medthai.com

             
สร้อยไก่ (Plumed Celosia, Celosia, Wool Flower, Red Fox)
ชื่ออื่น : หงอนไก่ดง หงอนไก่ดอกกลม หงอนไก่ฟ้า ด้ายสร้อย กระลารอน
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Celosia argentea L. cv. Plumosa
วงศ์ : Amaranthaceae
สร้อยไก่ เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 2-3 เมตร ทรงพุ่มแน่นทึบแตกกิ่งจำนวนมาก มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเซีย เมริกา และแอฟริกา
ใบ : เป็นใบยาวประมาณ 3-4 เซนติเมตร เป็นใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามเป็นคู่รูปรี ใบบางเป็นมัน หน้าใบสีเขียวเข้ม หลังใบสีอ่อน เส้นกลางใบเห็นเด่นชัด
ดอก : เป็นดอกช่อมีขนาดเล็ก ช่อหนึ่งๆ ยาวประมาณ 15 เซนติเมตร มีหลายสี ออกดอกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง กลีบรวมมี 4 กลีบ รูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาว 0.6-1 เซนติเมตร เกสรเพศผู้ปลายแหลมมี 5 อัน ฐานรองดอกเชื่อมติดกันเป็นแผ่นย่น ใบประดับรองดอกขนาดเล็กเป็นเส้นคล้ายกำมะหยี่
ผล : เป็นรูปไข่ค่อนข้างกลมสีดำเป็นมันและมีขนาดเล็ก
สร้อยไก่ มีดอกย่อยรวมเป็นช่อยาว มีทั้งพันธุ์เตี้ย และพันธุ์สูง โดยพันธุ์เตี้ยใช้ปลูกประดับขอบแปลงได้ดี ส่วนพันธุ์สูงใช้เป็นไม้ประดับในแปลง หรือปลูกไว้ข้างหลัง ใช้ทำเป็นไม้ตัดดอกก็ได้ หรือเมื่อทำเป็นดอกไม้แห้งสีก็ไม่ซีด
1. พันธุ์เตี้ย (dwarf) ความสูง 6 – 12 นิ้ว เช่น Geisha, Kimono, Ballet, Kewpie, New Look 
2. พันธุ์กึ่งเตี้ย (semi dwarf) สูง 16 – 20 นิ้ว เช่น Red Fox, Apricot Brandy, New Look, Castle Pink
3. พันธุ์สูง (tall) ความสูง 27 – 30 นิ้วหรือกว่านั้น เช่น Forest Fire, Golden Triumph, Century, Sparkler
คำแนะนำการปลูกสร้อยไก่
- ชอบแดดจัด ทนแล้งได้ดี สามารถปลูกในฤดูร้อนได้ แต่อาจไม่งามเท่าในฤดูหนาว
- การเพาะเมล็ด : เมล็ดงอกใน 2 – 3 วัน และต้นกล้าโตเร็วมาก พอเริ่มให้ดอกควรให้นํ้าน้อยลง และไม่ควรรดน้ำถูกช่อดอกซึ่งมีน้ำหนักมาก
- ไม่ควรเด็ดยอด เพราะดอกที่ออกครั้งแรกจะมีขนาดใหญ่ที่สุด คือ ต้นที่มีช่อใหญ่อยู่ตรงกลาง และมีช่อข้างขนาดเล็กกว่าอีกหลายช่อ
ขอบคุณข้อมูลจาก : องค์การสวนพฤกศาสตร์, thaikasetsart.com